تفاوت صرافی متمرکز(CEX) وغیر متمرکز(DEX) چیه؟

این روز ها به خاطر محدودیت های ایجاد شده توسط صرافی بایننس ، خیلی از ما سوال میشه که چه صرافی بهتر هست و تفاوت این صرافی ها باهم چیه ؟

تو این مقاله قصد داریم به طور کامل بررسی کنیم که صرافی های متمرکز و غیر متمرکز چه ویژگی های مثبت و منفی دارن و اینجوری دست شما مخاطبین عزیز رو تو انتخاب صرافی مورد نظرتون باز بزاریم که به راحتی بتونید با در نظر گرفتن این معایب و مزایا یه انتخاب مناسب ، برای خودتون داشته باشید .

اصلی ترین تفاوت صرافی های متمرکز و غیر متمرکز اینه که یک واسطه به عنوان شخص سوم در معامله حضور داشته باشه یا نه و حضور این واسطه باعث ایجاد مزایا و معایبی در سیستم میشه که میخوایم اون ها رو باهمدیگه  بررسی کنیم .

خب بیاید باهم بریم ببینیم صرافی متمرکز و غیر متمرکز چه کاری انجام میدن  ؟

صرافی متمرکز

صرافی هست که یک مجموعه ی نظارتی به عنوان واسطه ، بر انجام معاملات و کارکرد درست سیستم اون نظارت داره و میشه گفت که مثل بانک نقش واسطه گری رو ایفا میکنه .

صرافی غیرمتمرکز

در صرافی غیرمتمرکز ارزهای دیجیتال، افراد می ­توانند بدون نظارت یک مقام کنترل کننده ، معاملات خودشون رو به صورت همتا به همتا یا بی واسطه انجام بدن . اما قابل ذکر هست که هنوز صرافی که کاملا بدون نظارت فعالیت کنه وجود نداره و در واقع همین صرافی های غیر متمرکز هم نمیشه گفت که کاملا سیستمی و بدون دخالت شخص سوم اداره میشن اما سهم دخالت و نظارت روی این صرافی ها به نسبت صرافی های متمرکز خیلی کمتره .

و اینجوری یعنی قانون گذاری های دولت ها و کشور های مختلف مستقیما روی صرافی های متمرکز تاثیر میزاره ولی روی صرافی های غیر متمرکز  تاثیر نامحسوسی داره .

حجم نقدینگی

یکی از مهم ترین فاکتور ها تو هر مارکتی حجم نقدینگی هست و چون امروزه تو بازار ارز های دیجیتال صرافی های متمرکز با استقبال زیادی مواجه شدن و حجم نقدینگی بالایی رو به خودشون اختصاص دادن ، صرافی های غیر متمرکز معمولا با کمبود نقدینگی مواجه ان و این موضوع باعث میشه افراد حاضر در این مارکت علاقه ی چندانی به اینکه سرمایه های خودشون رو در این صرافی ها بزارن نداشته باشن .چون حجم نقدینگی پایین باعث میشه حجم خرید و فروش محدود بشه و این مسئله برای معامله گر ها یک معضل جدی محسوب میشه .

امنیت سیستم

اگه بخوایم مبحث امنیت در سیستم رو مورد بررسی قرار بدیم ، میشه گفت صرافی های غیر متمرکز به علت اینکه دارایی کاربران در سیستم ذخیره نمیشه ، بسیار امن هستند و به این دلیل در برابر حملات هکر ها امنیت بسیار بالایی دارند ولی صرافی های متمرکز به علت اینکه دارایی های کاربران رو نگه میدارن ، بسیار زیاد مورد توجه هکر ها هستند و سابقه ی هک شدن بالایی هم دارند .

کارمزد

مسئله ی بعدی تفاوت کارمز در این دو صرافی هست . در صرافی های غیر متمرکز بدون توجه به مبلغی که میخواد معامله بشه ، کارمزد اندک و مشخصی بابت انجام هر تراکنش کسر میشه که خیلی معقول و به صرفه هم هست اما در صرافی های متمرکز این مقدار ، درصدی از مبلغیه که تو هر معامله جا به جا میشه و این مسئله باعث میشه که کاربر هایی که مبالغ سنگینی رو برای معاملشون در نظر میگیرن ، این مسئله براشون یک نکته ی بازدارنده برای استفاده از صرافی های متمرکز بشه .

همونطوری که در اواسط متن اشاره کردم صرافی های غیر متمرکز هم کاملا بدون دخالت و نظارت نیستند و فقط در مقایسه با صرافی های متمرکز از نظارت کمتری برخوردارند و به همین دلیل ، تاثیرات قانون گزاری دولت ها همونطوری که بر صرافی های متمرکز به صورت محسوس حس میشه ، به مقدار کمی هم در روند صرافی های غیر متمرکز تاثیر گذار هست .

در مبادله ی ارز های دیجیتال مردم به دنبال صرافی میگردند که بتونن معاملات خودشون رو هر چی امن تر و سریع تر و با سود ها و قابلیت ها و مزایای بیشتر و بهتر انجام بدن .

و اگه بخوایم یه جمع بندی کلی از معایب و مزایای صرافی های متمرکز و غیر متمرکز داشته باشیم .

باید بگیم که صرافی های متمرکزی مثل بایننس و کوینکس و …بین معامله گر ها دارای محبوبیت زیادی هستند و قابلیت ها و ویژگی های متمایزی رو به کاربران سیستم ارائه میدن به همین دلیل با استقبال بسیار بالایی از طرف معامله گر ها مواجه شدن و چون قانون گذاری دولت ها روی سیستم این صرافی ها تاثیر مستقیم میزاره ، گاها به نفع کاربر ها تموم میشه و نظارت دولت ها بر صرافی ها تا حدودی باعث پشتیبانی و حمایت از دارایی های مردم در این صرافی ها میشه و همین دلایل باعث میشه اکثرا کاربر ها دارایی هاشون رو درصرافی های متمرکز قرار بدن و این بالا رفتن حجم معاملات و حجم نقدینگی در صرافی باعث میشه سرعت انجام معاملات هم بالاتر بره ، چون در هر لحظه برای قیمت های مختلف عرضه و تقاضا وجود داره .

و اگه بخوایم یه توضیح کلی از معایب این صرافی ها داشته باشیم باید اشاره کنیم که امنیت دارایی ها به علت اینکه در این نوع صرافی ها متمرکز هستند ، بسیار پایین تر هست و ممکنه مورد حمله ی هکر ها قرار بگیرن و بعد دیگه مبالغی که از بین رفته قابل برگشت نیست و درباره ی کارمز ها هم که بر اساس تعداد و درصدی از مبلغ معاملات هست که این مسئله برای معامله گر ها با سرمایه های بالا ، یکم ممکنه بازدارنده باشه برای اینکه بخوان این مقدار کارمزد پرداخت کنن.

همچنین اگه بخوایم یه جمع بندی کلی هم درباره ی مزایا و معایب صرافی های غیر متمرکز داشته باشیم .

میتونیم اینجوری بگیم که چون به صورت همتا به همتا برنامه نویسی شده و شخص سومی به عنوان ناظر در این صرافی ها حضور نداره و دارایی ها در صرافی جمع نشدن ، امنیت شبکه بسیار بالا هست و و همچنین نیازی به احراز هویت و ثبت نام نیست . و یک مسئله ی مهم درباره ی این صرافی های غیر متمرکز اینه که برای راه اندازی نیازی به گرفتن مجوز ندارن و کارمز تراکنش ها همواره مبلغی کم و ثابت هست .

و از مهم ترین معایب این صرافی ها میتونیم به این اشاره کنیم که صرافی های غیر متمرکز  ، قابلیت های کمتری دارن و به همین دلیل هم نقدینگی کمتری به نسبت صرافی های متمرکز دارن و سرعت انجام معاملات در این صرافی ها به نسبت پایین تر هست .